De gevolgen van de opwarming van de aarde worden steeds zichtbaarder in ons milieu. Droogtes en overstromingen komen steeds vaker voor. Deze verschijnselen verhogen de bodemerosie, vooral op landbouwgronden. Om de bodem beter te beschermen en erosie te bestrijden, voeren Europa en Wallonië nieuwe regels in binnen het GLB (Gemeenschappelijk Landbouwbeleid).
De gevolgen van erosie voor landbouwgronden
In Wallonië worden elk jaar in alle landbouwgebieden modderstromen waargenomen. Dit fenomeen is een teken van de voortschrijdende opwarming van de aarde.
Watererosie van de bodem veroorzaakt aanzienlijke schade. Voor de landbouwgewassen leidt het tot een daling van de productiviteit op middellange en lange termijn en tot financiële verliezen. Vanuit het oogpunt van de burger lijden huizen en wegen veel schade.
Om modderstromen te bestrijden en landbouwpercelen te beschermen, hebben Europa en Wallonië besloten te reageren door in het nieuwe gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) 2023-2027 een onderdeel te wijden aan erosie.
Wat is de nieuwe GLB-verordening?
Het GLB, gemeenschappelijk landbouwbeleid, is een beleid dat door de Europese Unie wordt uitgevoerd met als doel de landbouw van de lidstaten te ontwikkelen en te ondersteunen.
Het in 1962 in het leven geroepen GLB heeft onder meer tot doel de landbouwers te ondersteunen en de productiviteit van de landbouw te verbeteren. Het draagt bij tot de bestrijding van de klimaatverandering, het duurzame beheer van de natuurlijke hulpbronnen en de instandhouding van de plattelandseconomie.
Dit beleid wordt uitgevoerd over een periode van 4 jaar. In zijn laatste versie wijdt het GLB een doelstelling aan de bestrijding van erosie en de instandhouding van landbouwgrond.
Een nieuwe verordening genaamd: GLMC 5 – “Beheer van de grondbewerking om het risico van bodemverval en erosie te verminderen, rekening houdend met de helling”.
Deze nieuwe verordening brengt belangrijke wijzigingen en nieuwe corrigerende maatregelen, afhankelijk van de context en de landbouwpraktijken.
Om het erosierisico te objectiveren, wordt de berekening ervan gewijzigd. Voorheen werd alleen rekening gehouden met het criterium van de helling. In de toekomst wordt de berekening gebaseerd op de hellingsgraad, de lengte van de helling, het bodemtype en de intensiteit van de plaatselijke neerslag. Deze criteria bepalen de mate van gevoeligheid van de grond. Het resultaat kan variëren van “zeer laag” tot “extreem”. Het zal dan van invloed zijn op de maatregelen die de landbouwers nemen.
Voorbeelden van corrigerende maatregelen zijn :
- De lengte van de helling verminderen door de percelen te verdelen.
- Bedekte gewassen planten.
- Gebruik van innovatieve erosiebestrijdingstechnieken zoals de anti-erosie rol in maïs, zaaien in maïs tussenrijen.
- Het perceel omringen met een anti-erosiestrook (bestaande uit gras of wintergranen).
- Gebruik tussenrijen voor opgestapelde gewassen (met een hoog erosierisico).
Het plan GLMC 5 is in werking getreden, maar stelt een aanpassingsperiode van twee jaar voor tussen 2023 en 2024. Deze periode moet de landbouwers in staat stellen de nodige maatregelen uit te voeren.
Waarom maken de landbouwers zich zorgen over deze nieuwe verplichtingen?
Deze nieuwe verordening doet veel landbouwers ineenkrimpen. Het nieuwe GLB blijkt namelijk in de praktijk moeilijker toe te passen.
De meeste landbouwers vinden het te restrictief. Volgens hen biedt het GLB onvoldoende evenwicht tussen milieu en gewassen. Bovendien laat de kortere termijn voor de toepassing van de maatregelen niet toe dat elke landbouwer zich kan omkeren.
Deze verordening zou ook gevolgen kunnen hebben voor de prijs van landbouwpercelen.
Een zaak die op de voet moet worden gevolgd.
